តើប្រទេសណាខ្លះបំបែកខ្លួនចេញពីសហភាពសូវៀតក្រោយពេលសង្គ្រាមត្រជាក់បានបញ្ចប់?
ការ បញ្ចប់សង្គ្រាមត្រជាក់ដែលជាការប្រឈមមុខដាក់គ្នារវាងមហាអំណាចសេរី មានអាមេរិក និង កុម្មុយនិស្តដែលមានសហភាពសូវៀតជាអ្នកដឹកនាំ បានកើតមានតាំងពីបញ្ចប់សង្គ្រាមលោកលើកទី២ រហូតដល់ទសវត្សទី ៩០។ ការបញ្ចប់សង្គ្រាមត្រជាក់ ក៏បានធ្វើឲ្យស្ថានការណ៍នយោបាយពិភពលោកមានការប្រែប្រួលទាំងស្រុងជា ពិសេសនៅតំបន់អឺរ៉ុបកណ្តាល និង អឺរ៉ុបខាងកើត។
សហភាពសូវៀតដែលជាមហាអំណាចកុម្មុយនិស្តធំជាងគេបំផុតនៅលើ ពិភពលោកនាសម័យនោះបានដួលរលំ ផ្ទុយពីអាមេរិកនៅតែឈរជើងយ៉ាងរឹងមាំដដែល និង កាន់តែធ្វើឲ្យមនោគមន៍វិជ្ជាសេរីរបស់ខ្លួនមានសក្ដានុពលកាន់តែ ខ្លាំងឡើងៗ។
ជាក់ស្តែងនៅពេលដែលសហភាពសូវៀតកំពុងត្រដរខ្យល់នៅចុងទសវត្សទី ៨០ និង ដើមសតវត្សទី ៩០ មានប្រទេសចំនួន ១៥ ដែលស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់សហភាពសូវៀតបានប្រកាសឯករាជ្យ ផ្តាច់ចេញពីអតីតមហាអំណាចសង្គមនិយមមួយនេះជាបន្តបន្ទាប់ ។ ការប្រកាសឯករាជ្យនេះបានធ្វើឡើងចាប់ពីឆ្នាំ ១៩៩០ ដល់ រហូតដល់ចុងឆ្នាំ ១៩៩១ ជាឆ្នាំដែលសង្គ្រាមត្រជាក់ដួលរលំទាំងស្រុង។
...ប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ីប្រកាសថា តំបន់គ្រីមៀ គឺជាទឹកដីរុស្ស៊ីតាំងពីអតីតកាល និងជារៀងរហូត...
ប្រទេសទាំងនោះរួមមាន៖
១) អាមិននៀ
២) អាហ្សេបៃហ្សង់
៣) បេឡារុស្ស
៤) អេស្តូនី
៥) ហ្សកហ្ស៊ី
៦) កាហ្សាក់ស្ថាន
៧) គៀរហ្គីស្តង់
៨) ឡាតវី
៩) លីទុយអានី
១០) ម៉ុលដូវ៉ា
១១) រុស្ស៊ី
១២) តាហ្ស៊ីគីស្ថាន
១៣) ទួរមេនីស្ថាន
១៤) អ៊ុយក្រែន និង
១៥) អ៊ូបេគីស្ថាន។
លទ្ធិកុម្មុយនិស្តក៏ត្រូវបានបោះបង់ដែរនៅ អាល់បានី និង យូហ្គោស្លាវីនៅចន្លោះឆ្នាំ ១៩៩០ ដល់ឆ្នាំ ១៩៩២។ ក្រោយមកយូហ្គោស្លាវីបានបំបែកចេញជា៥ ប្រទេសផ្សេងទៀតនៅឆ្នាំ ១៩៩២ ដែលក្នុងនោះរួមមាន បូស្នី និង ហឺហ្ស៊េហ្គោវីណា ក្រូអាត ម៉ាសេដូនី ស្លូវើនៀ និង សាធារណរដ្ឋយូហ្គោស្លាវី។ បន្ទាប់មកទៀតសាធារណរដ្ឋយូហ្គោស្លាវីបានបំបែកចេញជាពីរ ប្រទេសទៀតដែលនោះគឺសាធារណរដ្ឋស៊ែប និង ម៉ុងតេណេក្រូ។
នៅតំបន់អឺរ៉ុបខាងកើតពោលគឺនៅប្រទេសឆេកូស្លូវ៉ាគីវិញ បានបំបែកខ្លួនជាពីរផងដែរនៅក្នុងឆ្នាំ ១៩៩២ គឺសាធារណរដ្ឋឆេក និង ស្លូវ៉ាគី ខណៈរបបកុម្មុយនីស្តនៅកម្ពុជា ម៉ុងហ្គោលី និង នៅអាហ្រ្វិកក្នុងនោះមាន អេត្យូពី និង យេមែនខាងត្បូងក៏ត្រូវបោះបង់ផងដែរ។
ការដួលរលំសហភាពសូវៀត (របបគុម្មុយនិសត្ត) គឺជាការប្រកាសទាំងស្រុងនៃការបញ្ចប់សង្គ្រាមត្រជាក់ (សង្គ្រាមមនោគមន៍វិជ្ជា) រវាងអាមេរិក និង សហភាពសូវៀត ហើយសហភាពសូវៀតបានដូរមកសហព័ន្ធរុស្ស៊ីវិញជាផ្លូវការ (Russia Federation) នៅថ្ងៃទី ២៥ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ១៩៩១ រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ៕
ប្រែសម្រួល៖ ខេវិន
ប្រភព៖ telegraph & Reuters& Wikipedia
No comments:
Post a Comment